ด้วยวาจาของชาวเมือง สละสลวยไม่มีโทษ ให้ทราบข้อความได้ชัด 1 เป็น
ผู้ได้ตามความปรารถนา ได้โดยไม่ยาก ไม่ลำบาก ซึ่งฌาน 4 อันมีในจิตยิ่ง
เป็นเครื่องอยู่เป็นสุขในปัจจุบัน 1 ทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ
อันหาอาสวะมิได้ เพราะอาสวะทั้งหลายสิ้นไปด้วยปัญญาอันยิ่งเองในปัจจุบัน
เข้าถึงอยู่ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5
ประการนี้แล ย่อมเป็นที่รัก ที่ชอบใจ ที่เคารพ และเป็นที่สรรเสริญของ
เพื่อนพรหมจรรย์.
จบปิยสูตรที่ 2

3. โสภณสูตร

ว่าด้วยโสภณธรรมของเจ้าอาวาส

[233] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5
ประการ ย่อมยังอาวาสให้งาม 5 ประการเป็นไฉน ? คือเป็นผู้มีศีล สำรวม
ด้วยความสำรวมในพระปาติโมกข์ ฯลฯ ศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย 1
เป็นพหูสูต ฯลฯ บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง 1 เป็นผู้มีวาจาไพเราะ ฯลฯ ให้
ทราบข้อความได้ชัด 1 เป็นผู้สามารถเพื่อให้ผู้เข้าไปหาเห็นแจ้ง ให้สมาทาน
ให้อาจหาญ ให้ร่าเริงด้วยธรรมีกถา 1 เป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้โดย
ไม่ยาก ไม่ลำบาก ซึ่งฌาน 4 อันมีในจิตยิ่ง เป็นเครื่องอยู่เป็นสุขในปัจจุบัน ย่อม
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล ย่อม
ยังอาวาสให้งาม.
จบโสภณสูตรที่ 3

อรรถกถาโสภณสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในโสภณสูตรที่ 3 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า ปฏิพโล ได้แก่ ชื่อว่าเป็นผู้สามารถ เพราะเป็นผู้ประกอบ
ด้วยกำลังกายและกำลังญาณ.
จบอรรถกถาโสภณสูตรที่ 3

4. พหุปการสูตร

ว่าด้วยอุปการธรรมของเจ้าอาวาส

[234] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5
ประการ ย่อมเป็นผู้มีอุปการะมากแก่อาวาส 5 ประการเป็นไฉน ? คือ เป็น
ผู้มีศีล ฯลฯ สมาทาน ศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย 1 เป็นพหูสูต ฯลฯ
บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง 1 ปฏิสังขรณ์เสนาสนะที่หักพัง 1 ก็ภิกษุสงฆ์หมู่
ใหญ่เข้ามาแล้ว มีภิกษุมาจากแคว้นต่าง ๆ ย่อมเข้าไปบอกพวกคฤหัสถ์ว่า
ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้งหลาย มีภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่เข้ามาแล้ว มีภิกษุมาจากแคว้น
ต่าง ๆ ขอเชิญท่านทั้งหลายทำบุญ เป็นสมัยทำบุญ 1 เป็นผู้ได้ตามความ
ปรารถนา ได้โดยไม่ยาก ไม่ลำบาก ซึ่งฌาน 4 อันมีในจิตยิ่ง เป็นเครื่อง
อยู่เป็นสุขในปัจจุบัน 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วย
ธรรม 5 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้มีอุปการะมากแก่อาวาส.
จบพหุปการสูตรที่ 4